Ostatnia taśma Krappa (Krappova poslední nahrávka, 2000)

Přidal: Přemek |

Říjen 19, 2010

Samuel Beckett. Rozhlasová adaptace divadelní hry – monodrama. Překlad Krystyna Cękalska a Kazimierz Błahij. Zvuk Andrzej Brzoska. Režie Janusz Kukuła.

Účinkuje Krzysztof Gosztyła.

Nastudovalo Polskie Radio v roce 2000 (45 min.). Repríza 9. 4. 2011 (Program 2, 18:10 h.); 2. 11. 2008 (Program 2) v cyklu Dramat w Teatrze Wyobraźni

Pozn.: Monodram w mistrzowskim wykonaniu Krzysztofa Gosztyły. Bohater – stary Krapp dialoguje ze sobą samym z przeszłości, włączył bowiem magnetofon szpulowy i odsłuchuje swoje nagrania sprzed lat: zwierzenia i spostrzeżenia . Ustosunkowuje się do własnych wyobrażeń o świecie utrwalonych na taśmie magnetofonowej – kolejne zapisy w kolejne urodziny. Pamiętnik rejestruje chwile wzniosłe i ulotne, które z perspektywy odsłuchującego czasem śmieszą, drażnią a nawet irytują… Jest to realizacja z 1999 roku nagrodzona na I Festiwalu „Dwa Teatry – Sopot 2000″. Radiowa Dwójka przypomni monodram z okazji 95. urodzin zmarłego w 1989 roku autora sztuki, które przypadają 13 kwietnia.

„Ostatnia taśma“ to sztuka przedstawiająca zdziwaczałego starca Krappa, który co roku – w dniu swoich urodzin, poddaje się rytuałowi nagrywania na taśmę magnetofonową relacji z ostatnich wydarzeń i refleksji na temat minionego czasu. Ten swoisty obrzęd polega na wysłuchaniu przypadkiem wybranego starego rocznika taśmy, prezentującego ówczesny światopogląd mężczyzny, następnie na przypomnieniu i zrelacjonowaniu tego, co wysłuchał i wreszcie na ustosunkowaniu się do tego, na ocenie dawnych przekonań z perspektywy teraźniejszości. To dramat dwoistość natury ludzkiej. Krapp uległby fascynacji naturą, ale jego intelektualna świadomość okiełzała niebezpieczny aspekt natury, czyli namiętność. W wirtuozerski sposób ukazał to Krzysztof Gosztyła, wsparty niebanalną muzyką dźwięków, która nietuzinkowo zaskakuje, intryguje i narkotycznie wchłania słuchacza.

“ Tylko słowo nazywające w pełen dramatycznego napięcia sposób nasze emocje, tylko ów akt nazywania naszych odczuć, urazów, pożądań, pragnień pozwala dotrzeć do głębi ludzkiej psyche „. za: Krzysztof Zalewski, Dyrektor TEATRU PR.

Teatr Polskiego Radia rozpoczął działalność w 1925 roku Warszawianką Stanisława Wyspiańskiego. Od samego początku wykorzystywał efekty akustyczne, stanowiące drugi- obok słowa- komponent sztuki radiowej. Ówczesne możliwości techniczne były o wiele skromniejsze od tych, którymi dysponujemy dzisiaj. Pojawiały się takie dźwięki jak: pocieranie szczotkami ryżowymi o meble, wybijanie rytmu o kolana. Wkrótce zaczęto stosować więcej niż jeden mikrofon, muzykę, chór, orkiestrę, kilka planów: studia i plenery. Dzięki temu uzyskano wieloplanowość akustyczną. I tak latami następował rozwój tego, co zwykło się nazywać polską szkołą słuchowiska.

Janusz Kukuła od 1986 r. reżyser i wieloletni dyrektor Teatru Polskiego Słuchowiska w Jego reżyserii reprezentowały radiofonię polską na międzynarodowych festiwalach sztuki radiowej (1993 – Berlin, 1994 – Moskwa, 1995 – Bolonia).
Autor wielu nagród, m.in.:
za: „Cyrk odjechał, lwy zostały“ A. Mularczyka (prezentowane na DSW) – laureat Prix Italia ’96,
za: „Ostatnia taśma Krappa“ S. Becketta – I Krajowym Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej – „Dwa Teatry – Sopot 2001″,
za: „Dziesięć pięter“ C. Harasimowicza (prezentowane podczas DSW) – laureat Grand Prix „Dwa Teatry – Sopot 2002″.
Reżyserował spektakle multimedialne w Studiu im. W. Lutosławskiego:
W 2000 r. wyreżyserował „Centurion. Opowieść o Krzyżu“ w Teatrze Ateneum – Scena 61.
Wydał powieść „Miłość to znaczy“ i tomik poezji „Miesiące“ (prezentowany na Muzyce i Słowo w Białymstoku 2009).
Jest laureatem Złotego Mikrofonu.

Pozn. 2: „Ostatnia taśma Krappa“ byla již jednou v polském rozhlasu nastudována a uvedena a to v překladu a režii Antoni Libera dne 26. 1. 1989 s reprízou 1. 3. 1992.

Alternativní překlad názvu: Poslední páska.