Salome (1991)

Přidal: Přemek |

Duben 6, 2014

Oscar Wilde. Rozhlasová adaptace divadelní hry. Překlad Antoni Libera. Rozhlasová adaptace Urszula Kozanecka-Krzyśków, Wojciech Markiewicz. Režie Wojciech Markiewicz.

Účinkují Jacek Różański, Anna Chodakowska, Dominika Ostałowska, Olgierd Łukaszewicz, Jacek Rozenek.

Nastudovalo Polskie radio v roce 1991. Premiéra 16. 3. 1991. Repríza 21. 3. 2010 (PR2) v cyklu „Dramat w Teatrze Wyobraźni“.

Pozn.: Angielska cenzura nie zezwoliła – a był to rok 1893 – na wystawienie Salome. Tę utrzymaną w Modern Style, iście campową sztukę Oskara Wilde’a pokazano w końcu w Paryżu.
Salome, córka Herodiady, tańczy dla Heroda Antypasa. Tańczy ekstatycznie, tańczy zniewalająco, tańczy tak, że Herod gotów dać jej wszystko – nawet głowę Jana Chrzciciela.
Salome jest demoniczna i lubieżna, zbrodnicza i fatalna. Obsesyjnie pragnie Jokanaana, odrzucona – z nie mniejszą obsesją pragnie jego śmierci. Granice tych pragnień jednak się zacierają, pożądanie wydaje się być mocniejsze niż śmierć.
Zacierają się również granice cnoty i grzechu. Salome w dramacie Wilde’a jest celebrowana – w ornamentalnym, manierystycznym (niemalże pastiszowym) stylu – nie tylko za urodę, ale również za okrucieństwo. Wydaje się być urzekająco grzeszna.
Jan również jest po stronie grzechu – jego niewzruszona cnota bowiem budzi w Salome pożądanie. Opór rodzi jeszcze większe pragnienie (nic tak nie podnieca zmysłu okrucieństwa jak widok istoty niewinnej – twierdził Sade). Już właściwie od XII wieku Salome przedstawia się jako osobę szaleńczo zakochaną w Janie i pragnącą złożyć nekrofilski pocałunek na jego ustach. Staje się ona Boginką Ciemności, satanistyczną Voluptas, drapieżną modliszką.
Salome – jak chcą niektórzy – jest w jakimś stopniu literacką maską samego Wilde’a (Ken Russell w swym wybitnie campowym Ostatnim tańcu Salome pokazuje Wilde’a wystawiającego swą sztukę w paryskim domu schadzek dla homoseksualistów. Jana Chrzciciela gra kochanek pisarza – piękny Bosie).