Ahaswer 1/2 (Ahasver, 2010)

Přidal: Přemek |

Srpen 3, 2012

Stefan Heym. Překlad Ryszard Wojnakowski. Rozhlasová adaptace Bogumiła Prządka. Režie Waldemar Modestowicz. Realizace Ewa Szałkowska.

Účinkují: Mariusz Benoit, Władysław Kowalski, Grzegorz Damięcki, Włodzimierz Press, Jarosław Gajewski, Juliusz Berger, Agnieszka Kotlarska, Wojciech Duryasz.

Natočeno 2010.

Pozn.: Kolejna – tym razem tak niekanoniczna, że aż bluźniercza – wersja legendy o Żydzie Wiecznym Tułaczu. Według średniowiecznej legendy Chrystus, niosący krzyż na Golgotę, spotkał na swej drodze mężczyznę (szewca? stróża Piłata?), który popędzał go i znieważał. Chrystus miał ukarać niegodziwego Żyda nieustannym, aż do końca czasów, tułaniem się po świecie – człowiek ów nie może umrzeć, odmładza się ciągle do 30. roku życia, coraz większe brzemię przeżytych lat ciąży mu, choć i przydaje mądrości. W średniowieczu, a i długo po jego zakończeniu, byli tacy, którzy ponoć spotkali Ahaswera – Żyda Wiecznego Tułacza. W powieści Stefana Heyma jest trochę inaczej.

Wszystko rozgrywa się na czterech nachodzących jakoś na siebie planach: pozaświatowym (upadek aniołów, rozmowy z Najwyższym), początków naszej ery (Rabbi Joszua), XVI-wiecznej Europy (doktor Martinus Luter, Paul von Eitzen, tajemniczy Leuchtentrager) oraz współczesnym (wymiana listów między izraelskim prof. Leuchtentragerem a berlińskim uczonym, prof. Beifussem).

Ahaswer pojawia się na każdym z tym planów: obok Lucyfera, przy Chrystusie dźwigającym krzyż, wśród średniowiecznej ciżby, we współczesnej Jerozolimie, wcześniej zaś – w okupowanej Warszawie. Kim on zatem tak naprawdę jest? Co go łączy z Księciem Ciemności, a co z Rabbim Joszuą? Dokąd on idzie?