Nikifor z Trójkąta (Nikifor z Trojúhelníku, 2023)

Přidal: Premek |

Červen 5, 2024

Magda Skawińska. Dokument.

Natočeno 2023. Premiéra 28. 3. 2023 (Polskie Radio Jedynka, 1:14 h.; 44 min.) v cyklu Noc z reportażem.

Veřejná projekce dokumentu za přítomnosti autorky 22. 3. 2024 (Varšava, Dům v Alejích, 18:00 h.).

Cena Audionomia Award 2023, zvláštní cena Grand PiK 2023.

Lit.: anonym: „Nikifor z Trójkąta“. Reportaż o wrocławskim artyście Jakubie Plączkowskim [POSŁUCHAJ]. In web Polskie Radio Jedynka, 28. 3. 2023 (článek + nahrávka k poslechu). – Cit.: Trójkąt to potoczna nazwa jednego z osiedli we Wrocławiu. Jest odniesieniem do położonego na Atlantyku Trójkąta Bermudzkiego, gdzie – według fascynatów zjawisk paranormalnych w niewyjaśnionych okolicznościach – doszło do wielu zaginięć statków, jachtów i samolotów.

Wrocławski Trójkąt to część miasta wyznaczona trzema ulicami, gdzie dochodziło do wielu zdarzeń kryminalnych. Od kilku lat struktura społeczna się tu zmienia. Mieszkania w starych, poniemieckich kamienicach kupuje wielu młodych ludzi. Zarówno nowi, jak i starzy mieszkańcy remontują nie tylko swoje lokale, ale także elewacje zabytkowych kamienic. Wciąż jednak są lokale pozbawione podstawowych wygód, jak choćby toalety czy łazienki.

To tutaj, w świetlicy kościoła Chrześcijan Baptystów, poznali się Piotr Damasiewicz, muzyk, i Jakub Plączkowski. Ten drugi, artysta amator, którego matka wychowywała sama, w wyniku niedotlenienia w czasie porodu ma dziecięce porażenie mózgowe i w związku z tym wiele dysfunkcji. Rysowanie pozwala mu wypowiadać się o świecie swoim indywidualnym językiem. (…)

Przez lata Piotr Damasiewicz gromadził rysunki Jakuba. Po piętnastu postanowił, że musi pomóc Jakubowi, żeby jego pracami zainteresowali się inni.

Jakub Plączkowski jest prymitywistą, porównywanym do żyjącego w Krynicy Nikifora. Jego życiu, podobnie jak w przypadku najsłynniejszego polskiego prymitywisty, towarzyszą choroba, niedostatek, brak zrozumienia.

Reportażyści Studia Reportażu jeżdżą po Polsce i świecie w poszukiwaniu ciekawych spraw i ludzi. Wielokrotnie inicjatorami podejmowanych przez nas tematów są wierni słuchacze reportaży. Telefony słuchaczy, listy (i te tradycyjne, i elektroniczne) są dowodem, że wysiłek reportażystów ma sens, że są potrzebni, że ich trud poprawiania świata przynosi konkretne, społecznie oczekiwane efekty.

Ciekawość świata i ludzi to dar, z którym przychodzimy na świat. Właśnie ta ciekawość, nieustanna chęć poznawania i dzielenia się spostrzeżeniami, przemyśleniami, uczuciami, niejako wyznaczyła wielu z nas drogę zawodowego rozwoju. To pasmo niekończących się fascynacji, olśnień, zmagań z trudną materią życia i sztuki, z samym sobą wreszcie. (..)

Lit.: anonym: Inauguracja cyklu „Film bez obrazu“. Spotkanie autorskie z Magdą Skawińską. In web Studio Reportażu i Dokumentu, 20. 3. 2024 (článek). – Cit.: Nagradzany reportaż „Nikifor z Trójkąta“ Magdy Skawińskiej ze Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia zainauguruje cykl „Film bez obrazu“ Domu w Alejach we współpracy z Fundacją Audionomia. Spotkanie z autorką odbędzie się już w ten piątek. Studio Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia zaprasza na spotkanie z Magdą Skawińską do Domu w Alejach (Al. Jerozolimskie 2 w Warszawie) w piątek, 22 marca o godz. 18.00. Podczas piątkowego spotkania zaprezentowany zostanie reportaż Magdy Skawińskiej pt. „Nikifor z Trójkąta“. Dziennikarka Polskiego Radia otrzymała za ten reportaż nagrodę główną w Konkursie Audionomia Award 2023 oraz nagrodę specjalną w Konkursie Artystycznych Form Radiowych i Warsztaty Sztuki Radiowej „Grand PiK 2023″.

Reportaż „Nikifor z Trójkąta“ Magdy Skawińskiej opowiada o wrocławskim artyście Jakubie Plączkowskim. – Jest to również historia o wrocławskim Trójkącie (w odniesieniu do położonego na Atlantyku Trójkąta Bermudzkiego) – obszarze wyznaczonym granicami trzech ulic, owianym mroczną sławą kryminalnych incydentów, które miały tam miejsce. Trójkąt to potoczna nazwa jednego z osiedli we Wrocławiu – mówiła Magda Skawińska podczas jednego z nagrań.

- Osiem miesięcy podążałam za Panem Jakubem…To jest opowieść o artyście, prymitywiście. Kim jest artysta? Czy artysta to jest taki człowiek, który ma dyplom ASP? Czy to może być człowiek bez dyplomu, który jest wyjątkowy, wrażliwy, wybitny? To już do posłuchania – dodała autorka reportażu.

„Film bez Obrazu“ w Domu w Alejach

Cykl „Film bez Obrazu“ to seria wydarzeń poświęconych radiowemu reportażowi artystycznemu w Domu w Alejach – nowej filii warszawskiego Domu Kultury Śródmieście. Każde spotkanie poprzedzone będzie wprowadzeniem emisji dzieła sztuki radiowej oraz rozmową z jego autorką lub autorem. Trwająca do czerwca seria poświęcona będzie „miastu“ zarówno w warstwie tematycznej, jak i formalnej.

Cykl otworzy spotkanie z Magdą Skawińską, a w kolejnych wezmą w nim udział: w Kasia Michalak, „Modlitwa zapomnianej“ (w kwietniu), Ania Dudzińska, „Muzyk, kompozytor i ja“ (w maju) i Agnieszka Czyżewska-Jacquemet „Miasto-dźwięczność“ (w czerwcu). (…)